تبدیل شرکت ها (سهامی عام و خاص)

 

تبدیل شرکت سهامی به هر شرکت دیگر مجاز است،همان طور که تبدیل شرکت سهامی خاص به عام در لایحه قانونی 1347 پیش بینی شده است.

در برخی موارد،تبدیل شرکت سهامی به شرکت های دیگر مندرج در قانون تجارت 1311 اجباری است؛مانند وقتی که سرمایه شرکت سهامی بعد از تاسیس از حداقلی که قانون برای آن پیش بینی کرده است کمتر شود

تبدیل شرکت ها

قانونگذار حتی برای رئیس و اعضای هیات مدیره شرکت سهامی ای که لازم است به نوع دیگری از شرکت های تجاری تبدیل شود و آنان مجمع عمومی را برای این کار دعوت نکرده اند یا اسناد و مدارک لازم برای تبدیل را به مرجع ثبت شرکت ها نداده اند

جزای نقدی معین کرده و علاوه بر این مقرر نموده است که آنان متضامناَ مسئول جبران خساراتی هستند که بر اثر انحلال شرکت، اگر تبدیل شود، به صاحبان سهام و اشخاص ثالث وارد می شود(مواد 279 و 298)

تبدیل شرکت - ثبت ملاصدرا - 01

فروض تبدیل:

در مورد تبدیل شرکت سهامی دو فرض را باید در نظر گرفت:فرض اول این است که شرکت سهامی به یکی از شرکت های موضوع قانون تجارت 1311 تبدیل شود که امر نادری است،و فروض دیگر این است که شرکت سهامی عام به خاص یا شرکت سهامی خاص به عام تبدیل شود.

الف) تبدیل شرکت سهامی به یکی از شرکت های موضوع قانون تجارت 1311

چنین تبدیلی ممکن نیست،مگر در صورتی که شرایط راجع به تشکیل این نوع شرکت ها رعایت شود.

قانونگذار،درباره شرایط تبدیل شرکت سهامی به یکی از شرکت های موضوع قانون تجارت 1311 پیش بینی خاصی نکرده است،ولی با توجه به اصول کلی حقوق راجع به شرکت ها می توان نکات چندی یادآوری کرد:

نکات مهم برای تبدیل شرکت ها

1. برای تبدیل شرکت سهامی به شرکت تضامنی یا نسبی همه شرکا باید رضایت دهند،چه چنین تبدیلی به منزله افزودن برتعهدات شرکاست و هیچ اکثریتی نمی تواند به این امر اقدام کند(ماده 94 لایحه قانونی 1347)

2. برای تبدیل شرکت سهامی به شرکت با مسئولیت محدود رضایت همه شرکا شرط نیست؛چه چنین تبدیلی تعهد شرکا را افزایش نمی دهد.اگرچه در شرکت با مسئولیت محدود انتقال سهم الشرکه که باید با رضایت اکثریت شرکا صورت گیرد(ماده 102 ق.ت)

3. برای تبدیل شرکت سهامی به شرکت های مختلط،هم تصمیم مجمع فوق العاده لازم است و هم رضایت کلیه شرکایی که از این پس شریک ضامن خواهند بود.

تبدیل شرکت - ثبت ملاصدرا - 02

اول: تبدیل شرکت سهامی خاص به سهامی عام

اصل تبدیل شرکت های سهامی عام و خاص به نوع دیگری از شرکت های مذکور در لایحه اصلاحی قسمتی از قانون تجارت پذیرفته شده است.

بنابراین هر گاه سرمایه شرکت سهامی عام از پنج میلیون ریال و سرمایه شرکت سهامی خاص از یک میلیون ریال کمتر شود

مجمع عمومی فوق العاده بایستی ظرف مدت یکسال نسبت به افزایش سرمایه تا میزان حداقل مقرر برای هر یک از انواع شرکت های سهامی اقدام نموده و یا شرکت سهامی را به نوع دیگری از شرکت های تجاری تغییر شکل دهد.

تبدیل شرکت سهامی به شرکت های تضامنی

بنا به نظر استاد دکتر ستوده تهرانی تبدیل شرکت سهامی به شرکت های تضامنی و نسبی فقط با موافقت صد در صد صاحبان سهام در مجمع عمومی فوق العاده امکان پذیر است و در غیر اینصورت ممنوع می باشد.

البته تبدیل شرکت سهامی عام به شرکت سهامی خاص در قانون تجارت پیش بینی نشده است که این امر بخاطر مکانیزم ویژه و انجام تشریفات قانونی پیچیده در ارتباط با نحوه جذب شریک و تامین منابع مالی و سرمایه از طریق پذیره نویسی در شرکت های سهامی عام بوده و بدین ترتیب امکان تبدیل آن را به سهامی خاص می توان منتفی دانست و جنبه عملی برای آن نمی توان تصور نمود.

تبدیل شرکت - ثبت ملاصدرا - 03

بنابراین کیفیت تبدیل شرکت سهامی خاص به سهامی عام به شرح ذیل می باشد:

الف) موضوع(تبدیل) به تصویب مجمع عمومی فوق العاده شرکت سهامی خاص رسیده باشد.

ب) سرمایه آن حداقل به میزانی باشد که برای شرکت های سهامی عام مقرر شده است و یا شرکت سرمایه خود را به میزان مذکور افزایش بدهد.

ج) دو سال تمام از تاریخ تاسیس و ثبت شرکت سهامی خاص گذشته باشد و دوترامه آن به تصویب مجمع عمومی صاحبان سهام رسیده باشد.

د) اساسنامه آن با رعایت مقررات قانون تجارت در مورد شرکت های سهامی عام تنظیم یا اصلاح شده باشد.

پس از اتخاذ تصمیم مجمع عمومی فوق العاده از لحاظ تبدیل شرکت،مدیران شرکت موظفند ظرف یک ماه از تاریخ اتخاذ تصمیم مجمع عمومی فوق العاده صورتجلسه مربوط را همراه با اساسنامه تنظیم شده و مصوب مجمع عمومی فوق العاده و ترامه حساب سود و زیان دو سال اخیر شرکت که به تایید بازرس قانونی شرکت رسیده باشد

تبدیل شرکت - ثبت ملاصدرا - 04

تذکر:

تبدیل سایر انواع شرکت به نوع دیگر با رعایت مقررات مربوط به استثنای شرکت های تعاونی منع قانونی ندارد.

اعلامیه تبدیل شرکت که باید به امضای دارندگان امضای مجاز رسیده باشد مشتمل بر نکات ذیل است:

الف: نام و شماره ثبت شرکت

ب: موضوع شرکت

ج: مرکز اصلی شرکت و در صورت وجود شعب نشانی شعب

د: در صورتیکه شرکت برای مدت محدودی تشکیل شده باشد تاریخ انقضاء و مدت آن

س: اگر سهام ممتاز منتشر شده باشد تعداد و امتیازات آن

ص: هویت کامل رئیس و اعضاء هیئت مدیره و مدیر عامل شرکت

ع: شرایط حضور و حق رای صاحبان سهام در مجامع عمومی

ک: مقررات اساسنامه راجع به تقسیم سود و تشکیل اندوخته

ه: مبلغ دیون شرکت و همچنین مبلغ دیون اشخاص ثالث که توسط شرکت تضمین شده است.

ی: ذکر نام رومه کثیرالانتشاری که اطلاعیه ها و آگهی های شرکت در آن درج می گردد.

آیا تبدیل شرکت سهامی عام به خاص مجاز نیست؟

قانونگذار در ماده 278 لایحه قانونی 1347 و مواد بعد از آن در مقام بیان شرایط تبدیل تبدیل شرکت سهامی خاص به عام است.شرایطی که چون شرکت از حالتی تقریباَ خانوادگی به شرکتی عمومی تبدیل می شود برای حفظ حقوق اشخاص ثالث باید رعایت گردد.

وگرنه چه تبدیل شرکت سهامی خاص به عام و چه تبدیل شرکت سهامی عام به خاص از دید قانونگذار مجاز است.

تبدیل شرکت - ثبت ملاصدرا - 05

نتایج تبدیل شرکت

بعد از تصویب شرکت در مجمع عمومی فوق العاده و درج آگهی های لازم،شرکت تبدیل شده تلقی می گردد و وضعیت جدید آن در مقابل اشخاص ثالث قابل استناد است.قبل از تبدیل شرکت کسانی که با شرکت معامله می کنند،مطابق شرایط قبل از تبدیل طلبکار شرکت هستند.

شخصیت حقوقی شرکت نیز حفظ می شود؛ولی نهاد اداره کننده و کنترل کننده شرکت باید با وضعیت حقوقی جدید آن را تطبیق یابد،بویژه آنکه اگر شرکت را سه نفره اداره می کنند،تعداد مدیران باید به پنج نفر افزایش یابد(ماده 107 لایحه قانونی 1347)